“Geef Cylian Murphy maar meteen zijn tweede Oscar,” kopte de Belgische krant De Morgen boven de recensie van Small Things Like These. Murphy zet in een geweldige rol een Ierse kolenboer neer, die in 1985 in de ijzige dagen voor Kerst worstelt met zijn geweten.
Het is de tijd van economische malaise. De katholieke kerk in Ierland is nog onaantastbaar en steekt zijn vingers overal in de gemeenschap. Over misbruik en de hardvochtige manier waarop meisjes in Magdalena-kloosters heropgevoed werden is dan nog niets ’openlijk’ bekend. Het is een groot contrast met een andere boekverfilming van Claire Keegan; in haar enorm succesvolle The Quiet Girl (2022) ging het juist over een meisje dat een gelukkige, zonnige zomer beleeft bij haar opa en oma op een boerderij.
Kolenboer Bill Furlong is een man van weinig woorden, maar grote emoties. Hij probeert het goede te doen, is aardig voor zijn werknemers en geeft een hongerig jochie wat geld voor eten als zijn vader weer dronken is. Als hij kolen aflevert bij het klooster ontdekt hij iets dat niet voor zijn ogen was bedoeld. Het raakt hem diep. Maar hij vermeldt deze belevenis niet als hij thuiskomt bij zijn vrouw en vijf dochters. In flashbacks zien we waarom deze introverte, zachtaardige man, steunpilaar voor velen, met één been buiten de gemeenschap staat. Hij kan zijn geweten minder goed opzij zetten.
Zijn interne strijd lees je alleen af in de opgetrokken schouders, het bijna dwangmatig handen wassen en de doordringende blauwe ogen van Murphy. Wat doe je tegen onrecht als de maatschappij en de kerk je dwingen een andere kant op te kijken? Bill botst hevig maar tegelijk in grote stilte met die kerk. In een boeiende sleutelscene zien we hoe de zich bedreigd voelende, ijzige moeder-overste (een indrukwekkende, bijna maffiose rol van Emily Watson) bij de thee aanstipt dat zijn dochters bij haar instelling les gaan volgen. Dat hij zich maar niks in zijn hoofd zal halen, hoeft niet toegevoegd te worden… In het korte tijdsbestek van hun ontmoeting weet ze achter haar woorden verstopt nog menig dubbelzinnige, manipulatieve en corrupte kaart te trekken.
Murphy draagt de film, in een compleet andere rol dan die van de arrogante wetenschapper Oppenheimer waarvoor hij vorig jaar een Oscar kreeg, maar ‘minstens even Oscarwaardig,’ aldus De Morgen. De Belgische regisseur Tim Mielants werkte eerder met Murphy samen in enkele afleveringen van Peaky Blinders. Nederlander Frank van den Eeden (bekend van Close en Girl) draagt met zijn sfeervolle camerawerk bij aan dit emotionele drama. Met Small Things Like These leveren zij een ongebruikelijke kerstfilm af waarin de fraai vastgelegde grauwheid van de mensen en het winterseizoen de positieve elementen in dit ingetogen verhaal doen oplichten. Keegan's verhaal maakt duidelijk dat niet een verzameling nonnen schuldig was aan deze misstanden, maar dat het de hele Ierse gemeenschap was die het voortbestaan van de Magdalena-kloosters (tot in de jaren negentig!) mogelijk maakten. Simpelweg omdat iedereen de andere kant op bleef kijken.